Cốm Hà Nội: Món quà nổi danh đi cùng Thu

Tiết trời man mát, dìu dịu vào Thu là có thể nhớ ngay đến hương vị của cốm. Cốm - cái tên gọi vừa giản dị, dân dã mà thanh tao lạ. Ai đến Hà Nội, đều cố gắng đi tìm thứ quà ngon đã nổi danh một thủa, nét văn hóa ẩm thực độc đáo của Hà Thành.

Món quà dân dã

Cốm được làm từ nếp cái hoa vàng, loại nếp hạt tròn căng, bóng và rất mẩy. Một năm, có hai vụ nhưng ngon nhất là từ tháng 7 đến tháng 10 – tức là khi tiết trời vào thu ấy. Cách thức làm cốm, có lẽ ở vùng quê nào cũng biết. Nhưng để có hạt cốm dẻo, và thơm ngon thì riêng làng Vòng lại là đặc thù. Phường Dịch Vọng, Cầu Giấy bây giờ vốn là làng Vòng xưa kia với các thửa ruộng chạy dài theo từng dải đất. Người ta cấy lúa nếp, đợi đến khi lúa khum ngọn, còn ngậm hơi sữa là gặt về để làm cốm. Lúa để làm cốm thì không được vò hay đập mà phải tuốt.

Tuốt lúa để làm cốm

Sau đó cho vào nồi rang. Cốm rang xong phải mang giã ngay, không được để nguội. Trong quá trình giã không được mạnh tay quá cốm sẽ nát. Khi giã phải luôn tay đảo cốm từ trên xuống, dưới lên cho đều. Đựng cốm vào trong thúng con đã rải sẵn những lá sen để mang đi bán ở các phố.

Buổi sáng sớm, bà cụ già bưng cái thúng con đựng cốm bên sườn, trên đậy lá sen thong thả đi bộ giữa các phố. Đỗ lại, mua một ít. Bà cụ bán cốm không cần cân, mà lót tay vào cái lá sen đã được phơi héo rồi bốc một nắm trong thúng và lộn ngược lại. Thế là đã có cốm trong lá sen mà lại không dính vào tay. Nhanh nhẹn, bà cụ rút sợi rơm nếp xanh buộc lại, rồi đưa cho khách.

Cụ già bán cốm

Cũng có người cứ ngồi xổm bên cạnh, nhón mấy đầu ngón tay vào gói cốm, hồn nhiên đưa lên miệng để cảm nhận vị mát, lành của hương lúa mới, mùi hương sen lan tỏa nơi đầu lưỡi.

Cốm là một thứ quà ngon, nhưng không phải là món ăn cho no, nên không ai mua nhiều. Chỉ một gói nho nhỏ, ngồi nhâm nhi thưởng thức bên chén trà xanh, hàn huyên cùng bạn bè, hay ngắm phố phường thì có lẽ không còn gì thú vị bằng. Những vị khách du lịch vẫn luôn thích thú với thứ quà quê độc đáo và đặc biệt này của riêng Hà Nội.

Nhưng cốm phải ăn với chuối tiêu hoặc quả hồng chín đỏ là ngon nhất.

Ăn với chuối tiêu chín trứng cuốc...

Hoặc với quả hồng chín đỏ

Cốm còn được dùng để làm chè cốm, xôi cốm, hay bánh cốm trong lễ ăn hỏi.

Hà Nội bước vào thời kỳ đổi mới, nghề làm cốm ở làng Vòng đã mai một nhiều. Nhưng trong tâm trí người thủ đô, cốm Vòng vẫn tồn tại như dấu ấn của người Tràng An một thủa.

Nguồn : Khapnamchau.com